Mowa zależna / Pytania w mowie zależnej
Mowa zależna - użycie
Mowy zależnej używamy, aby powiedzieć innym, co ktoś powiedział lub myśli. Dosłowną wypowiedź danej osoby umieszcza się w nowej strukturze, zmieniając formy czasowników i kolejność wyrazów.
| Przykłady: | “I am going on holiday next week.” (mowa niezależna) |
| He said he was going on holiday next week. (mowa zależna) |
Tworzenie
Mowa zależna zaczyna się od zrelacjonowania zdania głównego, które zawiera pomiot i czasownik raportujący (reporting verb). Najbardziej powszechnymi z takich czasowników są ‘say (said)’, ‘tell (told)’ oraz ‘ask (asked)’.
| Przykłady: | He said he would call back this afternoon. |
| She told me she wanted to come at 3 o’clock. |
Pozostałe czasowniki raportujące to: admit, complain, confess, demand, explained, insist, promise, remind, warn oraz wonder.
Jeżeli czasownik raportujący znajduje się w czasie przeszłym (said, told, asked), wówczas zmiana następuje w formie czasowników pochodzących z mowy niezależnej.
| Przykłady: | He said he was going on holiday next week. |
| Lub | |
| He said he would call back this afternoon. |
Poniżej znajduje się lista zmian w formach czasowników, jakie zachodzą pomiędzy mową niezależną albo zależną.
| mowa niezależna | mowa zależna |
| present simple (czas teraźniejszy prosty) | past simple (czas przeszły prosty) |
| ‘/I say/ I am in Prague.’ | He said he was in Prague. |
| present progressive (czas teraźniejszy ciągły) | past progressive (czas przeszły ciągły) |
| ‘/I say/ I am staying at the hotel.’ | She said she was staying at the hotel. |
| going to | was/were going to |
| ‘/I say/ I am going to learn Spanish.’ | He said he was going to learn Spanish. |
| past simple (czas przeszły prosty) | past perfect (czas zaprzeszły) |
| ‘/I say/ I went to Paris.’ | He said he had gone to Paris. |
| present perfect | past perfect (czas zaprzeszły) |
| ‘/I say/ I have seen the movie.’ | She said she had seen the movie. |
| present perfect progressive | past prefect progressive (czas zaprzeszły ciągły) |
| ‘/I say/ I have been having driving lessons.’ | She said she had been having driving lessons. |
| past perfect (czas zaprzeszły) | past perfect (czas zaprzeszły) |
| ‘/I say/ I had spoken to him.’ | He said he had spoken to him. |
| will, can, may | would, could, might |
| ‘/I say/ I will do it.’ | She said she would do it. |
| ‘/I say/ I can do it.’ | She said she could do it. |
| ‘/I say/ I may do it.’ | She said she might do it. |
Czasowniki modalne ‘would’, ‘could’, ‘might’, ‘must’ i ‘should’ nie zmieniają swoich form w mowie zależnej.
| ‘/I say/ I would do it.’ | She said she would do it. |
| ‘/I say/ I could do it.’ | She said she could do it. |
| ‘/I say/ I might do it.’ | She said she might do it. |
| ‘/I say/ I must do it.’ | She said she must do it. |
| ‘/I say/ I should do it.’ | She said she should do it. |
Zaimki także się zmieniają w zależności od punktu widzenia.
| Przykłady: | ‘I saw you yesterday.’ (mowa niezależna) |
| He said he had seen me the day before. (mowa zależna) | |
| ‘You must be careful.’ (mowa niezależna) | |
| She warned us to be careful. (mowa zależna) |
Uwaga: Jeżeli relacjonujesz coś, co jest nadal prawdą w danym momencie, wówczas nie ma zmiany w czasie
| Przykłady: | ‘I love you.’ |
| She said she loves me. |
Często używamy czasowników takich, jak: ‘admit’, ‘complain’, ‘confess’, ‘demand’, ‘explain’, ‘insist’, ‘promise’, ‘remind’, ‘warn’ and ‘wonder’, aby zrelacjonować całe wydarzenie.
| Przykłady: | “I’ll phone you tomorrow.” (mowa niezależna) |
| He promised to phone her the following day. (mowa zależna) | |
| “I want to see the manager and I want to see him now.” (mowa niezależna) | |
| He insisted on seeing the manager immediately. (mowa zależna) |
Pytania w mowa zależnej - użycie
Podobnie jak w mowie zależnej, możesz także przytaczać pytania, jakie inni zadali tobie.
| Przykłady: | “When were you born?” (bezpośrednie pytanie) |
| He asked when I was born. (pytanie pośrednie) |
Tworzenie
Jeżeli przytaczasz bezpośrednie pytanie, jego forma staje się zdaniem podrzędnym, więc podmiot występuje zwykle przed czasownikiem, a czasownik posiłkowy ‘do’ nie jest powtarzane w relacjonowanym zdaniu.
Istnieją dwa rodzaje pytań bezpośrednich.
Pytania zamknięte (odpowiedzi na nie to "tak" lub "nie")
W tym przypadku dodajesz ‘if’ przed pytaniem zależnym
| Pytania bezpośrednie | Pytanie pośrednie | |
| Przykłady: | Do you often go to the cinema? | He asked me if I often went to the cinema. |
| Have you got any brothers or sisters? |
He asked me if I had any brothers or sisters. zwrotu‘got’ używa się z czasownikiem ‘have’ tylko w czasie teraźniejszym prostym |
|
| Were they there yesterday? | He asked me if they had been there the day before. | |
| Will you come? | He asked me if I would come. |
Pytania otwarte, zaczynające się od słów pytających takich jak Co, Kto, Kiedy, Dlaczego, Jak, itd. (odpowiedzami na nie są pełne zdania)
Słówko pytające jest utrzymywane w pytaniu pośrednim.
| Pytania bezpośrednie | Pytanie pośrednie | |
| Przykłady: | ‘How often do you get an attack?’ |
The doctor asked me how often I got an attack. (Nie, , ‘The doctor asked me how often did you get an attack’) |
| ‘Where do you work?’ | He asked me where I worked. | |
| ‘Why did you go there?’ | He asked me why I had gone there. | |
| ‘What are you going to do?’ | He asked me what I was going to do. |